MDA sorkarini chu·sokatgimin kamrangko nipilani

0

Shillong, Jan 3, 2023: Meghalaya a•dokko sason ka·enggipa Meghalaya Democratic Alliance (MDA), batanggimin bilsi 5-o chu·sokanirangko nipilate, sorkarini kam ka·anirang songsalna dingtang dingtang gadangrango dakchakanirangko on·na man•aha.

MGNREGA Scheme-ko a·bachengatani ja•mano bang•a tangka paisarangko jakkalanirang aro koros ka·anirangko bang·bataha, indiba ia scheme-ko bang·a kamrangko chu·sokatna aro songrango songdonggipa kangal-cholgribatgipa manderangna sokatna gita jakkalaha.

Batanggipa 2018 aro 22 bilsirango, koros ka•anirang gong kror 4,500 ong·aha, indiba batanggimin bilsi 4-o gong kror 2,500-san ong·aiachim. Iani ortode, bilsiprako nokdangprakna gong 16,600-ni gita tangkarangko on·aha. Batanggipa sorkarini somoio gong 9,000 ong·achim.

Pilak producer group-rangni bank account-ona gong 5000-ko game ge·e cha•giparangna chipataha. FOCUS Scheme-ko man•ne, game cha·giparangni aiao inmanpile gisiko nanganiko nikna man·aha. Sorkarini aganani gitade, lak 2.7 game cha·giparangna ia Scheme-ni namgniko ra·baaha.

Indakgipa chu·sokanirangko nike, sorkari FOCUS + Scheme-ko a·bachengataha aro tangka gong 5000-ko uamangni bank account-ona on·dapaha. Ia tangkarangko on•na baksana game cha·giparangni gadangko namdapatna aro pala sim•aniko dakna skie on·anirangko dakaha. Uamangni ge·e game man·giminrangko ra·rurana gitaba dakchakaniko on·aha.

Biaptango ge·e-game man·giparang, jekai Lakadong holdi, e·ching, anaros aro gulmorisrangko namgipa rokomko man·anina a·gilsak gimiko mingsinga. A·palchiko ra·bagipa bosturang jekai bija bitchi, dud, wak be·en aro uandakgiparangko a·doko bang·en nangnika. Biaptango iarangko nambatatna aro pala-sim·aniko dakna gita, Mission Mode Project-ko a·bachengataha.

Sorkari PROGRESS scheme-ni gita, wak bi·sarang aro kuroiler do·orang, high-yielding variety ba namgipa bilakgipa rokomko game cha-giparangna on·enga. Wak bi·sarangna tangka kror 40 aro do·orangna tangka kror 1-ko chame sualatenga. Wak bi·sarangko bima manggittam aro bipa mangsako sak 16,000 manderangna sualataha.

Sorkarini mongsonggipa kamrangoni mingsara me·chikrangna simsakani, dakchakani aro uamangko bilakatanian ong·a ine parakaha.

National Rural Livelihood Mission-ni dakchakenggipa SHG movement-o sak lak 4 me·chikrang aro uamangni nokdangrangna namgnirangko on·aha. Da·o dipet, a·doko ge 36,000 SHG-rang donga.Re•anggipa 2018 bilsio ge 5,800 SHG-rangsan dongaiachim. Indiba

dilgipa ong·e, kamrangko ka·anichi Meghalaya a•doko me·chikrang komiachim. Village Employment Council-rango (VEC) 50% seatrangko me·chikrangna tikataniara MDA sorkarini skanggipa changna a·bachengatgipa ong·a. Secretary-ni seatna sakprakprakna somoi sokatgen.Buchuma budeparangna, saa-ding·ani be·en bilgrianiko man·ne dongenggiparangna aro segri me·chikrangna, bilsiprako dakchakna, 2022 bilsini October jadipet gong 6,000-oni gong 9,000-ona bariataha. Da·o sak lak 1.777 manderang CM-CARE Scheme-ni gita dakchakaniko man·enga ineba u•iataha.

An·seng-baljokani cholrangko altuae on·na man·na gita, health insurance coverage-ko bang·batatna krenge kamrangko ka·enga. Batanggipa 2019 bilsio gong lak 2.8 tangkarangko health insurance coverage-na on·aoni da·o Megha Health Insurance Scheme (MHIS)-ni ning·o gong lak 5.3-ona tang·doataha.

Sorkari an·seng-baljokani cholrangko namdapatna gita technology-ko jakkale kamrangko ka·enga. Diltubatgipa songrangona samrangko sokatna gita drone-rangko jakkalna a·bachengataha. Sorok gita re·o konta 3 nanggipako drone-rangchi minute 30-o sokatna gita man·aha.

MOTHER program-ni ning·o, sak lak 2 ma·giparangna simsakanichi aro sanna-bananichi dakchakaniko on·enga. Una agreba ge 80 transit home ba dongchakani nokrangko an·o kegipa ma·giparangna simsakaniko on·na bol 150 garirangko uamangko salna gita jakkalenga.

Sanchakram biaprango bi·sa atchiani 2018 bilsio 46%-oni da·o 64% ong·aha.

Chamgimin tangkarang dongjani a·sel ASHA worker-rang an·tangtangni dormaharangko man·ningjae, neng·nikanirangko man·aha. Indiba, batanggimin bilsi gittamo, MDA sorkari gong kror 80-ko chamataha. “ASHA First” portalni gita, ASHA worker-rang da·ode somoi gita tangkarangko man·engaha. Anganwadi worker-rangnaba da•ode tangkarangko bariataha.

Bi·sarangko sanna-bananiko nambatatna sorkarini kam ka·anio bang·a chu·sokanirangko man·aha. Bi·sarangko tikka su·anio chu·gimik 91%-ko a·doko man·aha. Bi·sa an·pakanio ma·giparangni siani 9% komiaha aro bi·sa bakgitchakrangni siani 21% komiaha. Bi·sarangko tikka su·ani Meghalaya nambatgiparangoni gittamgipa gadango ong·enga.

MDA sorkari ge 2000 skulrangko namdapatna aro taridapna ja·kurangko de·enga, jeon ge 200-ko tariman·aha. Ge 29 EMRS skulrangko namdapatna gita kulienga. Ge 12 People College-rangko a·bachengataha.

Skulo skigiparangni dormaharangko on•na man•gija ru·uta bilsirangoni dongenggipa neng·nikanirangko namataha aro dormaharangko bariataha ine MDA sorkari parakatha.

A·dokni gross enrolment ratio-ba namdapaha aro nambatgipa a·dok dam10-rangoni damsa ong·enga.

Chadamberangko dakchakna miksonge aro a·doko 30% chadamberangna sorkari State Youth Policy-ko 2021 bilsio ra·gataha. Ta·rake chadamberang susana man·na gita ia policy-ko tariaha.

Sorkari ASPIRE program-ko dintang dingtang changa sapanirangko skie on·na gita a·bachengataha. Iako dakanio critical thinking, soft skills aro communication skills-ko chadamberangna skie on·na miksonge a·bachengataha.

Da·alona kingking sak 20,000-na baten skie on·aha. Dingtang dingtang doka dam·anirango aro git ring·anirango, theatre, body sport, visual arts aro bolrangko sol·e bimang tarianio changgipa sapgiparangko am·sandina, State Talent Identification Program-ko a·bachengataha. Chu·gimik sak 348 changgipa sapgipa manderangko basena man·aha aro nambatgipa sak 36-na boksisrangko on·aha. Uamangna janggi tangani cholrangko on·na, sorkari Skills Meghalaya Program-ko a·bachengataha. Iachin re·baenggipa bilsi 5-o lak 1.2 chadamberangko minggitamo changa sapanio, janggi tangani cholrangko tarianio aro bading-chiwalaniko a·bachengatanio skie on·na miksongenga. Iano, ru·utgija somoina skang poraianiko dontonggiminrang, kam gri dongenggipa manderang aro an·tangni changa sapanina certification-ko nangnikgiparang aro changa-sapaniko namdapatna miksonggiparangna dakchakaniko on·gen ine u•iataha.

Skango bading chiwalaniko a·bachengdilgiparangna maming dakchakanirang dongjachim aro iarangko a·bachengatna jumang nikanirang ong·gramaiachim. Indake ia neng·nikaniko namatna gita MDA sorkari PRIME-ko a·bachengataha, jeon kam sandigiparangna kamko on·skagiparang ong·na gita cholrangko on·enga. Shillong IT Park-ko oprake on·anichi, sorkari IT sector ge 1500 kamrangko bikotna man·aha aro ia chu·sokanichi, Phase 2-ona sokataha jeon ge 4000 kamrangko bikotna gita man·gen.

Meghalaya Grassroot Music Project-ba mingsa chu·sokgimin kam ong·a. A·dokni itihaso doka-dam·anina mingsinganiko ripingangkuna aro changgipa-sapgipa chadamberangna namroroni cholko on·na gita iako a·bachengataha.

Kal·susaanirangko namdapatna MDA sorkari ge 318 kal·susaani biaprang aro stadiumrangko a·doko tarina a·bachengataha.

Aiao inmangipa kal·chakram biaprang, jekai Tura-ni PA Sangma Integrated Sports Complex, Shillong-ni JN Sports Complex aro West Jaintia Hills-ni Wahiajer Multi Sports Complex-ko nambatgipa aro ga·subatgipa cholrangko ra·e tarienga.

Shillong International Centre for Performing Arts and Culturek-oba oprake on·manaha. Iako Kror 151-ni project-chi Shillong-ko cultural hub ong·atna gita miksonge kam ka·enga. Iandakgipa ge·gipin convention center-ko Tura-oba tarina gita miksongenga aro una gong kror 56 tangkarangko chamsoenga.

State Talent Identification Program-ko parakkugijagipa changgipa sapgiparangko international standard-chi nisusana, UK aro Australia dolrangni pangchakanirango nigrike, am·sandina a·bachengataha. Iano sak 200-na baten changgipa sapgiparangko nikna man·aha, jean Olympic-ni elite aro super-elite, chong·motan nambatgipa dolrango ga·aka. Uamang maming skie ra·anirang, dilanirang ba bosturang dongkuja. Uamangna dingtangmancha international standard-ni gita skie on·anirangko dakgen, jedakode uamang an·tangtangni changa-sapanirangko namdapate a·dokna mikkim-rasongko ra·bana gita man·gen.

Leave A Reply

Your email address will not be published.